İnternette HDPE boru iddiaları gerçeklere dayanmıyor…
Web de bulunan büyük miktardaki materyal çoğunlukla faydalıyken bazen de yanıltıcı olabiliyor. Hatta bazı bilgiler tamamen yanlış olabiliyor.
Örneğin büyük bir HDPE boru üreticisi firmanın web sayfasında BB ile iç kaplamalı profil duvar polietilen boru arasında tartışmaya açık birçok karşılaştırma bulunmaktadır. Aşağıda bununla alakalı bazı temel noktalara değinilmiştir:
HDPE iddiası : Yol ve atıksu isale hattı inşası projelerinde BAB yerine HDPE drenaj boruları kullanılırsa, projenin doğruluğu, bütünlüğü tehlikeye atılmadan belirgin tasarruf sağlanabilir.
GERÇEK: Bu iddiayı destekleyen olgu veya figür sunulmamıştır, dolayısıyla neye dayandığı şüphelidir. Dahası genelleme yapılmış bu ifadede HDPE boru üreticisinin ilk yerleştirme masraflarını mı yoksa proje ömrü boyunca tüm masrafları mı hesapladığını anlamak zordur.
Yerleştirme masraflarının daha az olması HDPE borunun daha ucuz olduğu anlamına gelmez. Benzer çapta boru ürünleriyle uygun yerleştirme prosedürleri göz önüne alınarak – örneğin dolgu malzemesi, sıkıştırma şartları ve diğer yerleştirme ile alakalı masraflar – karşılaştırıldığında, BB nin ilk yerleştirme masraflarının HDPE materyallerle karşılaştırılabilir olduğu (bazı durumlarda daha az olduğu) görülecektir. Değiştirme masrafları ve kamu rahatı gibi faktörler göz önüne alındığında ilk yerleştirme masraflarının BB lehine olduğu görülecektir.
Bir çok HDPE boru üreticisi kendi ürünlerinin daha ucuz olduğunu duyururken genelde proje dizayn ömrünü, bakım masraflarını,değiştirme masraflarını göz önünde bulundurmazlar. Bir projenin gerçek maliyetini bulmak için bahsedilen öğeleri de dikkate alan ömürlük maliyet analizi yapılmalıdır. HDPE boru gibi diğer materyeller proje servis süreleri boyunca bakım ve değişiklik gerektirirken BAB ın bakım gerektirmediği öngörülür. HDPE nin aksine BB nin 100 yıllık veya daha fazla kanıtlanmış tarihi bir ürün ömrü vardır ki BB yi uzun dönemde daha ekonomik ve güvenilir kılmaktadır.
HDPE İdası : BAB yerine HDPE kullanmak daha az ekipman gerektirir,yerleştirmeyi hızlandırır ve proje güvenliğini artırır.
GERÇEK: Genelde hafiflik HDPE boru üreticileri tarafından bir avantaj olarak duyurulmasına rağmen, uzun HDPE boru boyları 2 işçinin güvenle kaldıramayacağı toplam ağırlıklar netice verir ki kaldırma ve yerleştirme ekipmanları bu durumda da gereklidir. Yerleştirme hızı, yerleştirmeden ziyade kaza oranına bağlıdır. Müteahhitler normalde çukuru kazdıkları aletlerle BB yi yerleştirirler, dolayısıyla ekstra ekipmana ihtiyaç duyulmaz.Uzun boylarda, eğim, boruda yataklanmadaki anormaliklikten kaynaklanan boyuna eğilmeleri arttırabilir. Bu hantallaşmayı ve akış kapasitelerinde azalmayı netice verebilir. Öte yandan BB kiriş dayanımı (beam strength) yataklanma anormalliklerini minimizi eder ve hızlanmaya katkı sağlar.
BB nin, rakiplerin dezavantaj diye bahsettiği, ancak birçok durumda yerleştirmeye ve sistem performansına katkı sağlayan bir takım diğer özellikleri vardır.
Örneğin BB nin kısa boru boyu:Genelde çukur kasaları (trench boxes) 10 feet uzunluğundan BB boyları daha iyi yerleşme ve yan destek için sıkışma sağlar. (Eğer çukur kasaları uzun boylu ürünlerde yanlış kullanılırsa, HDPE boru gibi, zayıf yanal destek netice verir.) Kısa BB boyuna bağlı olarak açık kazıya az yapmak mümkündür.BB ağırlığı yerleştirme esnasında daha fazla stabilite sağlar.
HDPE boru üreticileri, HDPE nin hafifliğine bağlı olarak, hareketlilik (flotation) problemini göz ardı etmektedirler. Buna, yanlış hizalama ve dolgu sırasındaki hasarlar da eklenirse ekstra maliyetler ortaya çıkar.
Dahası zemin, düşük sertlikli HDPE boruda zemin-boru sistemi destek dayanımının(döşeme metoduna, dolgu malzemesi türüne ve sıkıştırmaya büyük ölçüde bağlı olarak ) %90 veya fazlasının karşılar.
HDPE İddiası: BAB nun malzeme,işçilik ve ekipman dahil toplam döşeme maliyeti HDPE borudan %30 -%50 fazladır.
GERÇEK: HDPE borunun kendi dayanımı düşük olduğundan, dayanım tamamen dolgu malzemesine bağlıdır ki, genellikle bu tür dolgu malzemesi sahaya dışarıdan getirtilir. HDPE borunun dolgu ihtiyacı daha fazladır. BAB da springline’a desteğe karşılık HDPE boruda normalde boru üstünden 1 foot dolgu gerekir. Bu ekstra dolgu malzemesi ihtiyacı, ek sıkıştırma ve denetim harcamalarıyla beraber, BAB döşeme ve işlemesi için gerekmeyen ilave masraf gerektirir.
Boru materyali, dolgu ihtiyacı ,döşeme ekipman ve teknikleri dikkate alındığında BAB min maliyetli borudur.
Gerçekleri araştırın!
HDPE üreticilerinin kaçındığı diğer gerçekler : HDPE boru yanıcıdır,ultravioleye karşı dayanıksızdır ve sıcaklığa karşı hassastır- bunların hiçbiri BB yi etkilemez.
Bir daha HDPE boru ürünlerinin üstün olduğuna dair bir iddia gördüğünüzde, gerçekleri araştırarak iddiayı çek edin. Hemen HDPE boru iddialarının gerçekten ziyade kurguya dayandığını anlayacaksınız.